Заказать звонок
Міндетті автосақтандыруда 2025 жылғы сәуірден бастап не өзгерді және неге бұл әділ?
2025 жылғы 7 сәуірден бастап Қазақстанда міндетті автокөлікті сақтандыру құнын есептеу тәсілі өзгерді. Көптеген адамдар, әсіресе жас жүргізушілер мен скутер айдайтын курьерлер, бағалардың өсуіне алаңдаулы. Нақты не болып жатқанын түсініп көрейік.
1. Неліктен кейбір жүргізушілер үшін сақтандыру қымбаттады Сақтандырудың базалық мөлшерлемесі өзгеріссіз қалды — 1,9 АЕК (шамамен 7 471 теңге). Алайда, қорытынды бағаға арнайы коэффициенттер әсер етеді. Олар мыналарға байланысты:
- жүргізушінің жасы мен тәжірибесіне;
- автокөліктің тіркелген жеріне;
- көлік құралын пайдалану мерзіміне;
- жүргізу тарихына — жүргізуші жол-көлік оқиғасына қатысқан ба, жоқ па.
2025 жылдан бастап жаңадан сақтандыру сатып алатындар үшін жеке «А» класы енгізілді. Бұл бастапқы деңгей болып табылады, себебі мұндай жүргізушілер туралы статистика жоқ және олардың қауіп-қатері жоғары. Сондықтан олардың сақтандыруы қымбатырақ болады. Бірақ егер жаңа жүргізуші бір жыл ішінде апатсыз жүрсе, оның класы жоғарлайды, ал бағасы төмендейді.
2. Скутерлер мен мотоциклдер: неге олардың сақтандыруы да қымбатырақ?
Бұрын мотокөлік иелері шамамен 7 000 теңге төлейтін, енді — 30 000 теңгеге дейін немесе одан жоғары. Неге? Себебі олардың көпшілігі сақтандыру тарихы жоқ жаңадан бастағандар. Олар да бастапқы «А» класына енеді. Бұл — әлемдік тәжірибе, Германияда, Канадада, Италияда және басқа елдерде де осылай жүргізіледі. Бұл жазалау емес, нақты тәуекелдер негізінде есептеу. Жүргізуші неғұрлым сақ болса, болашақта сақтандыру соғұрлым арзан болады.
3. Қазақстандықтар мен шетелдіктерге түрлі шарттар бар ма?
Жоқ. Жүйе жүргізушілерді азаматтығына қарай бөлмейді. Ең бастысы — адам қанша уақыт жүйеде болғаны және оның сақтандыру тарихының бар-жоғы.
Мысалы: уақытша көлік әкелген шетелдік «13» классын алады — минималды коэффициентпен. Неге? Себебі мұндай келісімшарттардағы тәуекел төмен. Ал алғаш рет көлік сақтандырушы азамат «А» классына енеді. Бұл қисынды: сақтандыру паспортына емес, шығын статистикасына негізделеді.
4. Жол-көлік оқиғасы басқа өңірде болса жазалана ма?
Мұндай жоқ. Бірақ егер жүргізуші көлігін, мысалы, Шымкентте тіркеген болса (онда сақтандыру арзанырақ), бірақ Алматыда жүрсе (онда жол-көлік оқиғалары көбірек), апат болған жағдайда оның тарифі қайта қаралуы мүмкін. Бұл әділетті: әркім өз тудырған тәуекел деңгейі үшін төлеуі тиіс.
5. Қоғамдық пікір ескерілмеді ме?
Шынында, жаңа ережелер қоғамдық түрде талқыланды, сараптамалар жүргізілді және олар сақтандыру компанияларымен келісілді. Нормалар заң талаптарына сай келеді.
6. Сақтандыру бағасының өсуінің негізгі себептері неде?
Сақтандыру төлемдері жинақтардан жылдам өсіп жатыр. Соңғы 5 жылда төлемдер 173%-ға өсті, ал жинақтар тек 48%-ға ғана артты. Бұл автосақтандыруды шығынды етеді. Жүйенің дұрыс жұмыс істеуі үшін дамыған елдердегідей жеке тарифтер қажет. Сақ жүргізуші — аз төлейді, ал жиі апатқа ұшыраған — көбірек төлей
Қорытынды:
Жаңа жүйе — бағаның өсуі туралы емес, әділдік туралы.
Барлығына бірдей емес, тәуекел деңгейіне қарай төлейміз.
Апаттар аз болса — сақтандыру арзанырақ болады. Барлығы өте қарапайым.